"Bij werkcollege zijn het altijd dezelfde mensen die aan het woord zijn".
Deze stelling komt velen waarschijnlijk bekend voor. Ik ben meestal één van die mensen die altijd aan het woord is. Niet omdat ik denk dat ik alles weet, maar omdat ik wil weten of mijn gedachtengang klopt. Ook vind ik het lastig om langdurig stil te zitten zonder deel te nemen. Ik hou mezelf dus maar bij de les door te participeren.
Toch vraag ik me wel eens af of ik anderen meer de ruimte moet geven. Ik heb ooit sociale vaardigheidstraining gehad, en tijdens één van die sessies hebben we de zogenaamde 'Roos van Leary' behandeld. Dit is een soort pie-chart die groepsdynamiek probeert te verklaren. Welke 'rol' je inneemt in een groep is natuurlijk afhankelijk van je eigen temperament, maar ook van de rest van de groep. De karakters en gedragingen in de groep beïnvloeden elkaar. Persoonlijk vond ik dit behoorlijk verhelderend.
Na een aantal weken werkcolleges moest ik ineens weer denken aan dit fenomeen. Het viel me namelijk op dat het merendeel van de groep namelijk amper iets zei, en soms zelfs haast gedwongen moet worden om deel te nemen aan de discussie. Ik begon me af te vragen of ik niet te veel ruimte innam in de groep. Misschien doe ik dat alsnog, maar dit bleek niet de reden voor hun stilte, want toen ik voor literatuur werd overgeplaatst naar een ander werkgroepje kreeg ik te horen dat mijn oude groepje mij miste, omdat het nu zo stil bleef tijdens dat werkcollege. Ik was oprecht verbaasd. Ik vroeg ze hoe het kwam dat zij vaak stil blijven. Sommigen voelen zich gewoon niet comfortabel als ze in de volle aandacht staan. Een paar meiden die ik sprak gaven een antwoord met de strekking dat ze bang waren om iets doms te zeggen. Als we dit artikel van de correspondent mogen geloven zitten hier de mensen tussen die waarschijnlijk daadwerkelijk iets zinnigs toe te voegen hebben. Dit artikel gaat er kort gezegd over dat mensen die meer weten ook meer twijfelen(omdat ze zich beter bewust zijn van de gaten in hun kennis), maar dat de maatschappij is ingericht op mensen die daadkracht en zekerheid tonen, en dat de scepter dus gezwaaid wordt door 'incompetente grootsprekers'. Een oud, bekend, maar nog steeds gehandhaafd gegeven.
Nou wil ik mezelf en mijn andere 'aanwezige' klasgenootjes niet incompetent noemen, en ik stel vaker vragen dan dat ik daadwerkelijk denk dat ik een antwoord weet. Toch vind ik het jammer dat we altijd maar één groepje mensen te horen krijgen. Ik had het hier laatst nog over met een vriendin. Dan zie je in de cijferlijsten achten en negens, en dan denk ik: waar was jij tijdens werkcollege? Ik had graag geprofiteerd van jouw inzichten!!
Ik heb ook wel een oplossing voor dit probleem. Je moet niet denken dat je pas wat te zeggen hebt als je ergens zeker van bent, of denkt te zijn; Als je dus twijfelt, juist als je twijfelt, dan betekent dit misschien wel dat je iets op het spoor bent of dat iemand wellicht die twijfel weg kan nemen.
Wees niet bang om iets doms te zeggen: steek je vinger op en DEEL je overweging! Vertel waarom je twijfelt, welke gedachten gaan in je om! Werkcollege is gelukkig geen Tweede Kamerdebat. Je verliest geen stemmen als je niet doortastend en populistisch te werk gaat. En wellicht krijg je er iets voor terug, want misschien komt een klasgenoot door jouw overweging ineens op een prachtidee, waar jij weer profijt van hebt.
Ik weet het goed gemaakt: ik ga nog vaker proberen om even stil te zijn, maar dan beloof jij dat je een keer een risico neemt en je mond opentrekt. Deal?
